Oorzaken van hersentumoren

Veel mensen vragen zich af wat de oorzaak, dan wel risicofactoren voor het krijgen van een hersentumor zijn. Hierover gaan erg veel wildste verhalen rond waarin mensen zich afvragen of waarin mensen zelfs stellig beweren dat je een hersentumor kan krijgen van bepaalde zaken. Niet zelden is angst of een persoonlijk motief waarin ze redenen zoeken om zich te verzetten tegen bepaalde voor hun ongewenste zaken hun motief. Er worden daarbij onderzoeken aangehaald die bij een goede objectieve bestudering hun stellingen vaak niet onderbouwen.

Veel genoemde risico factoren zijn

• Straling zoals:
  • Telefoonmasten (GSM) en (bovengrondse) hoogspanningskabels
  • Draadloze WiFi netwerken, magnetrons, DECT telefoons en andere huishoudelijke apparatuur
  • Stralingsapparatuur zoals röntgenstraling en een MRI of CT-scan
• Erfelijkheid
• Besmettelijk
• Luchtverontreiniging, bepaalde chemicaliën of roken
• Als gevolg van een ongeval of hersenschudding
• Bepaalde voedingsmiddelen of een verkeerd dieet, eet of leef gewoonte.

Helaas is de oorzaak van het ontstaan van de meeste hersentumoren nog niet bekend. Middels onderstaande veelgestelde vragen zullen we het antwoord hierop verder uitwerken.

Een arts baseert het vermoeden van een hersentumor op een combinatie van klachten en verschijnselen. Om deze klachten en verschijnselen in kaart te brengen, voert de arts allereerst een zorgvuldig gesprek over de aard en het beloop van de klachten. In het gesprek krijgt de arts meteen een indruk van belangrijke hersenfuncties zoals het denken, geheugen, emotioneel evenwicht, karakter, spraak- en taalvermogen. Daarna volgt een lichamelijk onderzoek waarbij de arts vooral het zenuwstelsel test: gezichtsvermogen, gehoor, spraak, kracht en beweging, gevoel, coördinatie (het samenspel van bewegingen), evenwicht en reflexen. Als een diagnose uitgewezen heeft dat er sprake is van een hersentumor dan is bijna nooit te achterhalen hoe, waarom en wanneer die in de hersenen ontstaan is.

Veel gestelde vragen

Is een hersentumor erfelijk?

Nee. Sommige hersentumoren komen weliswaar vaker voor bij bepaalde erfelijke ziekten, maar deze erfelijke ziekten zijn op zich weer erg zeldzaam. Voorbeelden zijn erfelijke ziektes als neurofibromatose type 1 (de ziekte van Von Recklinghausen), Syndroom van Turcot, Li-Fraumeni Syndroom (LFS) en Tubereuze Sclerose. Die zorgen voor een hoger risico op het ontstaan van een hersentumor en daarvan zie je al in de vroege jeugd de symptomen.

De meeste gevallen van een hersentumor ontwikkelen zich bij oudere personen. Erfelijke factoren worden daarbij dan niet als oorzaak gezien.

Is een hersentumor besmettelijk?

Nee. Er zijn geen virussen of bacteriën bekend die een hersentumor kunnen veroorzaken.

Krijg ik een hersentumor door straling?

Van röntgenstraling is bekend dat het kanker kan veroorzaken, meestal pas 15 tot 20 jaar na bestraling. Ook hersentumoren kunnen door bestraling ontstaan. Dat risico is klein: ongeveer 1 op de 100 mensen die vroeger zijn bestraald op de hersenen krijgt later alsnog een hersentumor door de straling.

Van laagfrequente elektromagnetische straling – dat is de straling uit een mobiele telefoon of rond hoogspanningskabels – wordt hardnekkig beweerd dat het hersentumoren veroorzaakt. Tot nu toe blijkt uit onderzoek geen verhoogd risico. De risico’s op de hele lange termijn zijn nog niet bekend.

Dat een CT-scan bij kinderen een verhoogde kans op hersentumor ontwikkeling geeft is recent nog gebleken uit een onderzoek, lees hierover ons artikel "Straling CT-scans bij kinderen verhoogt kans op hersentumor"

Lees meer over dit onderwerp in ons artikel: Kun je hersentumoren krijgen van straling zoals en smartphones?

Krijg ik een hersentumor door roken?

Nee, maar.... Van roken ontstaat geen primaire hersentumor. Anders dan bij ander vormen van kanker, zoals bijvoorbeeld longkanker, is van roken niet bekend dat het een hersentumor kan veroorzaken. Maar...wel is het zo dat longkanker vaak uitzaaiingen geeft naar de hersenen. Dit zijn dan dus geen primaire hersentumoren maar uitzaaiingen(metastasen) van die longkanker. Zij zijn het gevolg van de woekerende kanker elders in het lichaam en dus niet van het roken.

Krijg ik een hersentumor van chemicaliën en luchtverontreiniging?

Niet dat we weten. In oudere studies bestond de indruk dat werkers in de chemische industrie, met name in de verfindustrie, een iets verhoogde kans hebben op hersentumoren. Het risico van deze chemicaliën is tegenwoordig moeilijk meer uit te zoeken. De veiligheidsnormen in de chemische industrie en het milieu zijn in de westerse landen zodanig verscherpt dat blootstelling van arbeiders aan hoge doses chemicaliën gering is. In de ontwikkelingslanden is ernstige milieuvervuiling door kankerverwekkende chemische stoffen nog wel een groot probleem, maar of daar ook hersentumoren door ontstaan is nooit aangetoond.

Kan ik een hersentumor krijgen door een ongeval of hersenschudding?

Nee, hoewel een hersentumor een NAH (Niet Aangeboren Hersenletsel) is kan een NAH ongeval aan de hersenen of een hersenschudding geen hersentumor veroorzaken. Andersom kan het wel gebeuren. Zo gebeurt het regelmatig dat iemand een ongeval of hersenschudding krijgt door bijvoorbeeld een  epileptische aanval als eerste teken van de hersentumor ziekte. De hersentumor heeft in dat geval door zijn symptomen een ongeval of hersenschudding veroorzaakt en die hersentumor is in het onderzoek naar de oorzaak van dat ongeval pas aan het licht gekomen bij de patiënt

Krijg ik een hersentumor door een verkeerd dieet?

Nee, Hier is al erg veel onderzoek naar gedaan en er is onvoldoende reden om aan te nemen dat een dieet enige invloed heeft op het ontstaan van een hersentumor. Er is wel al heel veel onderzoek hiernaar gedaan, zoals onder andere te lezen is in ons artikel "Invloed van voeding op hersentumoren".