De bloed-hersenbarrière rol bij een hersentumor
De bloed-hersenbarrière is een mechanisme in het lichaam dat de bloedsomloop scheidt van het buiten de cellen gelegen (extracellulaire) vocht van de hersenen. Deze bloed-hersenbarrière strekt zich uit langs alle haarvaten van het centrale zenuwstelsel.
De functie van de bloed-hersenbarrière
De bloed-hersenbarrière beschermt de hersenen tegen infecties van bacteriën. Simpel gezegd zou je kunnen zeggen dat het net zoiets is als een firewall op een computer, die zorgt dat de computer niet besmet raakt met schadelijke invloeden van buitenaf. De bloed-hersenbarrière beschermt zo het centrale zenuwstelsel van de mens tegen kwade invloeden en ziektes vanuit de rest van het lichaam. Het is een goed beschermend systeem waardoor infecties van de hersenen niet vaak voorkomen. De bloed-hersenbarrière beschermt ook tegen vergiften die bestaan uit moleculen die te groot zijn om de bloed-hersenbarrière te passeren. Dit was erg belangrijk in primitieve tijden en in de Middeleeuwen toen mensen dikwijls bedorven voedsel tot zich namen. Neurotoxinen zoals botulinetoxine in het voedsel kunnen de perifere zenuwen aantasten, maar de bloed-hersenbarrière zorgt ervoor dat ze het centrale zenuwstelsel niet bereiken, wat veel ernstiger gevolgen zou hebben.
Nadeel bij hersentumor
Bij de genezing van hersentumoren is dit echter wel een extra obstakel, omdat deze zelfde bloed-hersenbarrière ook eventuele medicijnen, zoals die bij andere soorten van kanker gebruikt worden, tegenhoudt. Zaken als antistoffen en antibiotica zijn bijvoorbeeld vaak te groot om deze bloed-hersenbarrière te doordringen en daarom zijn naast hersentumoren ook andere infecties in de hersenen extra moeilijk te behandelen.
Virussen gaan meestal wel door de bloed-hersenbarrière door zich te hechten aan circulerende immuuncellen. Het is ook daarom dat er veel onderzoeken gedaan worden naar genezing van hersentumoren door middel van toediening van een daarvoor geoptimaliseerd virus. Helaas heeft dit tot nu toe nog geen groot succes in de genezing van hersentumoren geboekt.
Medicatie bij de hersentumor krijgen
De behandeling van een hersentumor met medicijnen wordt dus bemoeilijkt door de De bloed-hersenbarrière doordat het daardoor erg lastig is om de medicijnen in de door het schedel ook fysiek goed beschermde hersenen te krijgen. De barrière houdt dan tegoed de voor hem vreemde medicatie tegen. Om medicijnen toch achter de bloed-hersenbarrière te krijgen moet je dan al snel denken aan toediening van een hersenimplantaat of een ruggenprik, of via langzaam druppelen rechtstreeks in de hersenen. Naar deze en andere methodes wordt nog veel onderzoek gedaan.
Om medicijnen door de bloed-hersenbarrière te krijgen wordt de nanotechnologie in de neurowetenschappen als veelbelovend gezien bij de bestrijding van hersentumoren. Nanopartikels kunnen potentieel geprogrammeerd worden verschillende taken in de beoogde volgorde uit te voeren, hetgeen een belangrijke eigenschap voor medicatie is. Op dit gebied wordt er veel onderzoek gedaan naar de mogelijkheden om nanopartikels medicijnen tegen kanker af te laten leveren in het centrale zenuwstelsel. Zo werd bijvoorbeeld radio-actief polyethyleenglycol met een coating van hexadecylcyanoacrylaat gericht afgestuurd op een gliosarcoom van een rat en dit bleek zich daar ook te verzamelen. Deze methode is echter nog niet geschikt voor onderzoek bij patiënten, omdat de nano-bolletjes zich ook ophoopten in het gezonde weefsel om de tumor heen. Zowel de endotheelcellen van de haarvaten als de daarmee samenhangende pericyten, zijn dikwijls afwijkend in een tumor; de bloed-hersenbarrière is dikwijls niet intact. Vaak is er ook geen volledige basale membraan. Er kunnen nog andere factoren zijn zoals de astrocyten die eraan bijdragen dat hersentumoren zo moeilijk te behandelen zijn.
Lees ook:
