Laaggradige kinder gliomen
De hersentumoren die afkomstig zijn van het steunweefsel van de hersenen noemen we gliomen. Alle hersentumoren worden aan de hand van de WHO 2016 hersentumor classificatie onderverdeeld in hooggradige (graad 3 en 4) en laaggradige (graad 1 en 2) hersentumoren. Dit artikel gaat over de laaggradige gliomen hersentumoren bij kinderen.
Er bestaan diverse soorten gliomen die traag groeien, deze noemen we laaggradig. Laaggradige gliomen kunnen overal voorkomen in de hersenen. Bij kinderen treedt deze tumor vaker op in de kleine hersenen en ook in het beloop van de oogzenuw. Soms treden uitzaaiingen van deze hersentumoren op.
Wanneer het enigszins mogelijk is om als behandeling te opereren zal een operatie plaatsvinden om de tumor (zoveel mogelijk) te verwijderen. Soms blijft een kleine rest achter. Deze hoeft niet altijd te worden verwijderd: er wordt dan vaak een afwachtend beleid gevoerd. Met regelmatige MRI onderzoeken kan controle van het tumorgebied goed gemonitord worden.
Wanneer de verwijdering van de tumor niet (geheel) mogelijk is wordt aanvullende behandeling gegeven bij een verdere groei en ontwikkeling van de tumor (progressie) en/of klachten van de tumor. De keuze van deze behandeling hangt af van de leeftijd: bij jonge kinderen wordt langdurige chemotherapie toegepast. Tegenwoordig bestaat deze chemotherapie veelal uit carboplatin en vincristine. Bij voortgaande therapie wordt ook wel gebruik gemaakt van vinblastine en andere middelen. Bij oudere kinderen kan ook vaak radiotherapie overwogen worden.
In een klein deel van de gevallen is er bij kinderen sprake van een laaggradig glioom in of rondom de hersenstam. Wanneer dit op de MRI beelden het geval lijkt te zijn wordt meestal een operatie verricht om een stukje weefsel (biopt) uit de hersentumor weg te nemen al dan niet gepaard gaande met een poging om daarbij gelijk zoveel mogelijk tumorweefsel te verwijderen. Het is afhankelijk van de weefseluitslag van de neuropatholoog of er dan alsnog chemotherapie en/of radiotherapie wenselijk is.
Soorten laaggradige gliomen bij kinderen
De tumoren die bij kinderen ontdekt worden zijn vaak laaggradig en met name de pilocytaire astrocytoom en de opticusglioom
Pilocytair astrocytoom
Een laaggradig glioom, ofwel astrocytoom in de kleine hersenen is bij kinderen meestal een pilocytair astrocytoom (WHO graad I). Dit is een laaggradige tumor, die meestal chirurgisch verwijderd kan worden. Indien een rest na de operatie achterblijft, wordt afgewacht of deze stabiel blijft. Bij groei of klachten kan een herhaalde operatie worden overwogen. De noodzaak tot aanvullende therapie is hoogst uitzonderlijk.
Opticus glioom
Een bekend laaggradig glioom bij kinderen is het opticus glioom. Dit is een tumor die in het verloop van de oogzenuwbanen kan voorkomen op een of meerdere plaatsen. Er is dan sprake van problemen met het zien ofwel hormonale stoornissen doordat de tumor de hypofyse samendrukt. Bij jongere kinderen met een zeer groot opticus glioom bestaan soms problemen met de voeding en de groei, zodat het kind altijd zwak en mager is. Dit wordt het diencephaal syndroom genoemd en is moeilijker te behandelen. Voor meer informatie lees ons speciale artikel over de opticus glioom.
Voor een overzicht van andere hersentumoren bij kinderen zie ons artikel "Soorten kindertumoren"