Anaplastisch glioom (graad 3)

Een Anaplastisch glioom (graad 3) is een hooggradige glioom hersentumor volgens de indeling van de WHO 2016 hersentumor classificatie

Symptomen anaplastische gliomen

Evenals laaggradige gliomen kunnen anaplastische gliomen zich presenteren met epileptische aanvallen (insulten) of gedragsveranderingen. Uitvalverschijnselen staan echter meer op de voorgrond door de meer agressieve groei van dit hersentumor type.

De hoofdsymptomen zijn:

• Hoofdpijn, misselijkheid en braken
• Gevoelsuitval
• Verlammingsverschijnselen, in het bijzonder zwakte van een lichaamshelft
• Problemen van de spraak en taal: het articuleren of het vinden van de woorden
• Stoornissen van het gezichtsvermogen, in het bijzonder uitval van een helft van het gezichtsveld: botsen tegen de deurpost, verwaarlozing van een helft van het lichaam
• Veranderingen in het denken, onthouden en gedrag

Specifieke diagnose

Een anaplastisch glioom (graad 3) groeit zonder behandeling vaak snel door in het omliggende hersenweefsel. De ziektegeschiedenis is daarom meestal relatief kort. De meeste patiënten zijn tussen de 30 en 50 jaar oud. Ze komen iets vaker voor bij mannen dan vrouwen. Een MRI-scan toont meestal een grillige, slecht begrensde tumor die met contrast kan aankleuren. Hetgeen aangeeft dat de hersentumor goed doorbloed is (en daardoor snel zal groeien). De echte diagnose moet gesteld worden door onderzoek van het weefsel middels een bipsie. Bij zo'n weefselonderzoek in het laboratorium door een patholoog kan ook het type glioom worden vastgesteld.

Types:

• Anaplastisch astrocytoom
• Anaplastisch oligodendroglioom
• Anaplastisch oligo-astrocytoom (meng-glioom)

Net als bij de laaggradige gliomen, hebben de oligodendrogliomen gemiddeld een betere prognose dan de astrocytomen. De prognose van de oligo-astrocytomen (meng-gliomen) zit hier tussenin. Voor de prognose zijn ook de moleculaire kenmerken van belang, zoals de 1p/19q-codeletie (zie Soorten gliomen en moleculaire veranderingen).

Specifieke behandeling

De behandeling van een anaplastische glioom hangt vooral af van:

• de algemene conditie van de patiënt
• de omvang van de hersentumor
• de plaats van de tumor in de hersenen

Operatie

De behandeling begint in het algemeen met een operatie. Indien mogelijk wordt daarbij zoveel mogelijk tumorweefsel weggehaald. Als dit niet mogelijk is, volgt in ieder geval een biopt genomen om de diagnose zeker te stellen en daarmee een beter behandelplan te kunnen maken.

Nabehandeling

Een operatie alleen is zelden voldoende bij een anaplastisch glioom. De nabehandeling kan bestaan uit:

• Radiotherapie
• Chemotherapie, zoals temozolomide of PCV-combinatietherapie.
• Radiotherapie in combinatie met temozolomide chemotherapie
• Radiotherapie, gevolgd door PCV chemotherapie (vooral bij oligodendrogliomen met een 1p/19q-codeletie)

Recidief

Er is geen standaardbehandeling als de tumor terugkomt. Opnieuw zal worden bekeken wat mogelijk is. Alle bovengenoemde behandelingen kunnen hierbij weer overwogen worden. Bovendien zijn er meerdere experimentele behandelingen die in studieverband worden gegeven.