Hersentumor behandeling

Wanneer de diagnose hersentumor eenmaal vastgesteld is zal worden overgegaan naar de behandeling van de hersentumor patiënt. Voor zover tijdens het diagnosetraject nog niet gedaan is zal deze vooral ook bestaan uit verder onderzoek en monitoring van de hersentumor.

Onderzoek

Tijdens de diagnose is al het nodige onderzoek gedaan maar een hersentumor staat helaas vaak niet stil en daarom zal het onderzoek tijdens de gehele behandeling doorgaan. Het gaat dan vooral om ‘beeldvormend onderzoek’ van de hersenen middels een CT-scan of een MRI.

Een beeld van een normale CT scan van het hoofd

Als dit onderzoek een afwijking toont die verdacht is voor een kwaadaardige hersentumor, wordt betrokkene in het algemeen verwezen naar de neurochirurg: “de neuroloog diagnosticeert en de neurochirurg opereert”, indien mogelijk. Bij de operatie (craniotomie of trepanatie) wordt op een zo veilig mogelijke manier zoveel mogelijk afwijkend weefsel weggenomen. De chirurgische mogelijkheden hangen hierbij vooral samen met de plaats van de tumor binnen de schedel: zo is soms alleen een biopsie mogelijk, waarbij slechts een klein stukje weefsel kan worden weggenomen. In andere gevallen kan een groot gedeelte van de tumor worden verwijderd gedurende de operatie. In voorkomende gevallen kan ook in eerste instantie worden afgewacht. Dit geldt als er sprake lijkt te zijn van een relatief goedaardige afwijking in het hoofd.

MRI T1 scan van een hoofd.

Uiteindelijk kan de juiste diagnose pas worden gesteld, als de afwijking door de patholoog-anatoom is bestudeerd: een stukje van de hersentumor wordt hierbij, na bewerking, onder de microscoop bekeken. Alleen op deze manier kan de aard van de afwijking, zoals gezien op een hersenscan, op de juiste manier worden geïnterpreteerd. Zie ook diagnose.

Behandelingsstrategie

Nadat de diagnose gesteld is, kan de juiste behandelstrategie worden bepaald, die onder andere afhankelijk is van de tumorsoort.

De behandeling van een hersentumor kan bestaan uit (aanvullende) 

• neurochirurgie
• radiotherapie 
• chemotherapie
• Ook kan worden gekozen voor een afwachtend beleid, waarbij in eerste instantie niet hoeft te worden nabehandeld. Natuurlijk blijft de patiënt wel onder medische controle.

Aanvullende medicatie

Naast de behandeling en medicatie zoals gegeven bij een chemotherapie behandeling kan er ook nog extra medicatie worden gegeven zoals onder andere:

• Anti-epileptica om de epileptische aanvallen te onderdrukken
• Vochtremmende middelen (met name dexamethason)
• Ongemak verminderende medicatie
• Stemming beïnvloedende medicatie

Lees voor meer informatie over deze aanvullende medicatie ons artikel "Medicijnen bij een hersentumor".

Behandelaars

Al met al zullen de patiënt en zijn naasten in een vroeg stadium te maken krijgen met meerdere artsen: huisarts, neuroloog, neurochirurg, radiotherapeut, oncoloog. Al deze dokters bieden “neuro-oncologische zorg”. Het is van groot belang om het overzicht hierbij niet te verliezen. In principe wordt, in ziekenhuizen in Nederland waar hersentumoren worden behandeld, deze  zorg dan ook “multidisciplinair” genoemd en georganiseerd: verschillende specialisten zijn bij uw ziekteproces betrokken en al deze specialisten werken nauw samen. Zo wordt elk behandelplan in het team besproken, maar kan het zijn dat een van de betrokken dokters een en ander met u bespreekt, soms tijdens zogenaamde gecombineerde spreekuren.In sommige centra speelt een neuro-oncologisch verpleegkundige een grote rol. Bij diegene kunt u ook met vragen terecht. Overigens is de organisatie van de neuro-oncologische zorg in de verschillende ziekenhuizen verschillend van opzet.

Type behandeling

De behandeling en het stappenplan dat daarin doorlopen wordt hangt erg af van welk type hersentumor spraken is. Lees hier meer informatie over het algemene stappenplan bij de meest voorkomende hersentumoren, de gliomen.

Experimentele behandelingen

Soms krijgt een patiënt, veelal via zijn behandelend arts, een experimentele behandeling aangeboden. Voor meer informatie daarover verwijzen wij naar ons artikel Experimentele behandelingen.

Alternatieve behandelingen

Veel patiënten gaan vanwege de slechte vooruitzichten van hun gebruikelijke behandeling ook op zoek naar alternatieve hersentumor behandelingen. Voor meer informatie daarover verwijzen wij naar ons artikel Alternatieve hersentumor behandelingen.

Overige behandelingen

Vanuit de diagnose wordt vaak automatisch de behandeling gestart door de specialist en het ziekenhuis waar de patient in eerste instatie met zijn klachten terecht is gekomen. Dit is vaak een verstandige actie om zo snel mogelijk verder te gaan in de behandeling. Toch kan het zijn dat het (buurt) ziekenhuis niet direct het gewenste ziekenhuis is voor de verdere behandeling. Wanneer dit organisatorische redenen heeft op ziekenhuis of specialisme gebied dan zal de behandelende arts advies geven over andere ziekenhuizen of specialisten. Maar soms komt het ook voor dat de patiënt zelf geen goed gevoel heeft bij verdere behandeling binnen het ziekenhuis waar hij als eerste met zijn hersentumor symptomen terecht is gekomen. In dat geval kan het voorkomen dat men bij andere ziekenhuizen te rade wilt gaan. Voor meer informatie daarover lees ons artikel Overige behandelingen 

Revalidatie

Een hersentumor, maar ook de verschillende behandelingen geven vaak aanleiding tot een revalidatie behandelplan. Meer informatie daarover is te vinden in ons artikel "Hersentumor en hersentumorbehandeling revalidatie"

Controle

Tijdens maar ook na een behandeling blijft de hersentumor patiënt onder controle. Zo is het nodig om de effecten van neurochirurgie, radiotherapie en chemotherapie te controleren dan wel te kijken hoe de tumor zich ontwikkelt en of er nieuwe behandelingen uitgevoerd moeten worden. Ook kan blijken dat medicijnen gedurende langere tijd nodig zijn, zoals medicijnen tegen epilepsie of hersenzwelling. Bij welke specialist u onder controle blijft, is afhankelijk van de behandeling(en) die u heeft gehad.