Behandeling van metastasen
De keuze van behandeling en de soort behandeling van de patiënt met een hersenmetastase hangt af van de conditie en leeftijd van de patiënt en de actuele verspreiding van de oorspronkelijke kanker. Zo'n beslissing tot behandeling wordt, in overleg met de patiënt, genomen in een multidisciplinair overleg. Het doel van de behandeling is het verlengen van het leven, maar vooral het verbeteren van de kwaliteit ervan.
- Hormonale behandeling. Bij een sterk vermoeden van hersenmetastasen wordt meestal begonnen met een behandeling met bijnierschorshormoon (dexamethason). Dit geneesmiddel vermindert de druk ontstaan door het hersenoedeem rond de metastasen en vermindert de klachten binnen enkele uren tot dagen.
- Radiotherapie. Een serie bestralingen is een optie als een patiënt zich beter voelt door de dexamethason en dan kan radiotherapie de gunstige werking van dexamethason geleidelijk overnemen. Indien er sprake is van meerdere metastasen wordt in het algemeen een kort bestralingsschema gegeven van 5 tot 10 dagelijkse bestralingen. Bestraling kan aan de hersentumor patiënt gegeven worden op de gehele schedelinhoud of lokaal alleen ter plaatse van de hersenmetastase(n). Hele lokale bestraling met een eenmalige hoge dosis wordt ook wel radiochirurgie (met een gamma-knife of een lineaire versneller) genoemd. De keuze van de te geven radiotherapie hangt af van de conditie van de patiënt,het aantal hersenmetastasen en de grootte van de tumor. Radiochirurgie heeft bij een beperkt aantal relatief kleine metastasen bij een bekende primaire tumor de voorkeur boven neurochirurgie.
- Neurochirurgie. Chirurgische verwijdering van een metastase is met name zinvol indien er twijfel bestaat over de diagnose, wanneer er sprake is van slechts één hersenmetastase (of enkele), of om ernstige klachten door de tumor direct te verhelpen. Bij patiënten die meerdere hersen metastasen hebben, of bij wie de kanker ook elders in het lichaam actief is, is chirurgische behandeling doorgaans minder voor de hand liggend en heeft radiotherapie de voorkeur.
- Chemotherapie. De rol van een chemotherapie bij hersenmetastasen is beperkt. Bij bepaalde vormen van kanker, zoals kleincellig longcarcinoom, borstkanker, kiemceltumor e.d. wordt chemotherapie wel regelmatig voorgeschreven. Soms vindt verspreiding van kankercellen plaats via het hersenvocht naar de hersenvliezen: leptomeningeale metastasering. Ook in dat geval is chemotherapie een mogelijkheid die kan worden toegepast.