Alle hersentumor informatie

          

Karakter- en gedragsveranderingen

Bij hersentumor patiënten zien we vaak veranderingen in karakter en gedrag.

Oorzaak

Karakter- en gedragsveranderingen kunnen optreden door de groei van de tumor en zijn daarbij vooral afhankelijk van de locatie en grootte van die tumor alsmede ook het type hersentumor. Daarnaast kunnen ook de verschillende behandelingen en vooral ook de daarbij gebruikte medicatie, zoals met onder andere de anti-epileptieca en dexamethason tot veranderingen in het gedrag en karakter van de patiënt leiden.Door de tumor kunnen er ook cognitieve stoornissen zoals geheugen- en concentratiestoornissen optreden die daaraan bijdragen. Daarnaast kunnen ook psychische factoren zoals angst, depressie, stress en onzekerheid over de toekomst een aanzienlijke invloed hebben op het gedrag.

Gevolgen

Bij een hersentumor en de daarbij gepaard gaande gedrags- en karakterveranderingen worden mensen geraakt in het meest essentiële van zichzelf. Het zorgt ervoor dat een stukje van de identiteit van de patiënt niet meer hetzelfde is. De uitspraak ‘sinds de hersentumor lijkt het alsof de patiënt een andere persoonis geworden’ illustreert hoe groot de veranderingen en zeker de impact niet alleen voor de patiënt maar ook voor de omgeving kunnen zijn. Soms lijkt het dat de persoon met zijn hersenletsel ten gevolge van de hersentumor zich uit frustratie prikkelbaar en kwaad opstelt of dat opmerkingen persoonlijk, shockerend of kwetsend bedoeld zijn. Toch is het belangrijk om deze veranderingen steeds te bezien als mogelijke gevolgen van het niet aangeboren hersenletsel (NAH).

Algemene tips voor patiënten en naasten

Het is duidelijk dat een hersentumor diagnose en behandeling krijgen of leven met iemand met een hersentumor niet gemakkelijk is. Zowel voor de persoon zelf als voor zijn naasten is het leven niet meer hetzelfde en moet er gezocht worden naar een nieuw evenwicht, naar een manier om te kunnen blijven samenleven rekening houdend met de beperkingen. Hier volgen nog enkele algemene tips.

Voor patiënten
  • Accepteer dat er heel wat veranderd is.
  • Vergeet niet dat u meer bent dan uw beperkingen.
  • Probeer goed voor ogen te houden wat wel nog goed gaat.
  • Probeer, in de mate van het mogelijke, de zaken die niet meer goed gaan te verbeteren.
  • Praat met uw omgeving als u het moeilijk hebt. Of praat met een professionele hulpverlener. Laat u ondersteunen*.
Voor naasten
  • In de basishouding naar een persoon met een hersentumor zijn er drie belangrijke aspecten:
    1. Accepteer de persoon, rekening houdend met zijn beperkingen. Opgelet, dit betekent niet dat u al zijn gedrag moet accepteren.
    2. Soms is het nodig dat u zelf de richting bepaalt en structuur aanbiedt.  
    3. Bekrachtig de persoon: positief reageren op gewenst gedrag zorgt ervoor dat dit meer zal voorkomen.
  • Vertel uw omgeving over de veranderingen of beperkingen die aanwezig zijn bij de persoon en leg, indien mogelijk, uit hoe ze hier best mee omgaan.
  • Focus op wat de persoon nog wel kan en kijk niet enkel naar de beperkingen. Dit zorgt voor een positievere manier van omgaan met elkaar en maakt dat u de persoon niet gelijkstelt aan zijn beperkingen.
  • Word niet boos om het gedrag van de persoon. Vaak heeft hij er weinig controle over of blijft hij zich zo gedragen om een reactie uit te lokken.
  • Buitensporig, gevaarlijk of ongepast gedrag moet wel begrensd worden.
  • Als het u even wat te veel wordt, neem dan zelf een timeout. Ga even uit de kamer, zodat u kan afkoelen.  
  • Zorg dat u niet aan uw eigen gevoelens en noden voorbijgaat. Spreek hierover met anderen en schakel, indien nodig, professionele hulp in*.
  • *Lees voor meer informatie over professionele hulp ons artikel "Psychosociale ondersteuning hersentumor patiënt en naasten"

Soorten veranderingen

De gedrags- en karakterveranderingen bij hersentumor patiënten kunnen op verschillende manieren tot uiting komen. Elk van deze veranderingen kan in meer of mindere mate aanwezig zijn. Soms gaat het om eerder subtiele veranderingen, zoals bijvoorbeeld  minder  geduldig zijn en sneller geïrriteerd raken. Soms zijn de veranderingen zo sterk aanwezig dat samenleven met de persoon zelfs erg moeilijk wordt.

Hieronder zullen we de meest voorkomende beknopt bespreken en daarbij enkele tips geven voor zowel de patiënt als de naaste om daar zo goed mogelijk mee om te gaan.

Meer informatie hierover is ook te lezen in ons artikel: Veranderingen in verstandelijke vermogens en gedrag.


Help ons helpen

Doneer nu!

100% voor hersentumor onderzoek.

Doneer